منظور از شانه و تراکم در فرش ماشینی چیست؟

شانه و تراکم دو مفهوم مهم در صنعت فرش ماشینی هستند. فرش ماشینی اوایل دهه 70 در شهرستان کاشان تولید میشود. در آن زمان فرش ها با دستگاه واندویل 350 شانه بافت میشدند. اما در طول زمان دستگاه های فرش ماشینی شانه، 700شانه، فرش 1200 شانه، 1500 شانه وارد ایران میشود. در نتیجه صنعت فرش ایرانی متحول میشود و فرش های کاشان با کیفیتی بهتر بافت میشوند.

هنگام خرید فرش ماشینی لازم است مشتریان با توجه به فضای استفاده از فرش در خانه میزان شانه و تراکم هر فرش را بدانند. در نتیجه در این مقاله سعی کرده ایم به ساده ترین روش اطلاعاتی درمورد اهمیت شانه و تراکم فرش ماشینی و نحوه تشخیص آن را برای شما توضیح بدهیم.

شانه فرش چیست؟

شانه یا تراکم عرضی در صنعت فرش ماشینی به تعداد گره یا ریشه در هر متر مربع از عرض فرش (عرض الیاف فرش) گفته می‌شود. به اصطلاح شماره شانه نیز معرف تعداد الیاف در هر اینچ از فرش است. برای مثال، 700 شانه به معنای وجود 700 الیاف در هر اینچ مربع از فرش است. رایج ترین میزان شانه در بازار 500، 700، 1000، 1200 و 1500 شانه هستند.

با افزایش شانه فرش، تعداد الیاف در هر اینچ مربع بیشتر می‌شود و در نتیجه فرش فشرده تری تولید می‌شود. این می‌تواند باعث ایجاد حس نرمی و لطافت بیشتر در فرش شود. به عنوان مثال فرش 1200 شانه تراکم و لطافت بیشتری نسبت به فرش 700شانه دارد اما ضخامت و خاب 1200شانه کمتر از 700 است. برای همین در پاسخ به سوال چه فرشی حس بهتری به انسان منتقل میکند؟ میتوان گفت فرش 1200 شانه و 1500 شانه لطافت و نرمی بیشتری منتقل میکنند. در صورتی که میخواهید قیمت فرش 1200 شانه کارخانه جردن را مشاهده کنید کلیک کنید. بیشتر بودن ضخانت و خاب فرش 700 شانه باعث شده … فرش 700شانه برای فضاهایی که رفت و آمد زیادتری دارد مناسب تر باشد.

اما باید توجه داشت که تنها در نظرگرفتن شانه فرش ماشینی ویژگی مناسبی برای خرید فرش بهتر نیست. بلکه باید به دوام و کیفیت کلی فرش نیز توجه شود. به عبارتی دیگر در صنعت تولید فرش کیفیت و دوام فرش نه تنها به شانه، بلکه به عوامل دیگری نیز وابسته است مانند تراکم گره‌ها، نوع الیاف، دستگاه و مواد اولیه استفاده شده در فرش ماشینی نیز بستگی دارد.

تراکم فرش چیست؟ 

تراکم فرش به تعداد رج یا گره‌های تار و پود در هر متر مربع اشاره دارد. به تراکم فرش، تراکم خاب یا تراکم طولی نیز گفته میشود که تعداد گره های طول فرش ماشینی را در هر متر مشخص می کند. برای مثال، تراکم 3600 فرش جردن یعنی در هر متر از طول فرش ماشینی = 3600 گره – در هر 10 سانتی متر = 360 گره – در هر یک سانتی متر = 36 گره وجود دارد.

تراکم فرش عاملی مهم در مقاومت، کیفیت و ماندگاری آن است. با افزایش تراکم فرش، پوشش گره ها بیشتر و چیدمان بهتری برای فرش ماشینی ایجاد می شود. برای همین فرش نرم تر و لطیف تر میشود. بنابراین، فرشی با تراکم بالاتر به طور کلی بهترین کیفیت را دارد و از قیمت بالاتری هم برخوردار است.

در نتیجه با توجه به مقدار تراکم فرش، میتوان کیفیت آن را تشخیص داد. فرش با تراکم بالا به طور کلی دارای طرح های پیچیده تر و جزییات دقیق تری است که به وضوح قابل مشاهده است. بنابراین، انتخاب یک فرش با تراکم بالا به معنی انتخاب یک فرش با کیفیت بالا و جزییات دقیق تر و البته هزینه بالاتری است.

در مورد فرش کاشان کارخانه جردن تراکم های مختلفی از جمله 1500، 3600، 4000، 4500 موجود است که میزان شانه در هرکدام متفاوت است.

میزان شانه و تراکم فرش های ماشینی جردن شامل :

• فرش وینتیج کالکشن ونیز 480 شانه تراکم 1500
• فرش 1200 شانه تراکم 3600 شامل کالکشن گل برجسته وستا و تاج، فرش وینتیج کلاسیک کالکشن لیبریتی و آستریا
• فرش 1200 شانه تراکم 4000 شامل فرش کلاسیک کالکشن های لکسا و پترا
• فرش 1200 شانه تراکم 4500 خاص جردن فرش ماشینی ابریشمی از کالکشن قم

در ادامه مطالب با آموزش شناخت فرش سعی کرده ایم برای شما راه های تشخیص فرش اصل و تقلبی را تفکیک کنیم.

تشخیص و محاسبه شانه و تراکم واقعی فرش

در صورتی که شانه و تراکم خریداری شده توسط شما، میزان واقعی شانه و تراکم فرش ماشینی باشد، فرش شما اصل میباشد. امروز دستگاه های متنوعی در صنعت فرش ماشینی رایج شده اند. برای همین ممکن است شانه فرش بافته شده با تعداد شانه دستگاه متفاوت باشد که این موضوع تاثیر مستقیمی بر روی تعداد شانه و کیفیت فرش میگذارد. در وهله اول سعی کنید از فروشگاه‌های معتبر و با سابقه خرید کنید، تا اطمینان خاطر بیشتری در مورد کیفیت فرش خریداری شده داشته باشید. اما اگر خواستید از جای جدیدی خرید کنید ممکن است برایتان سوال شود که قبل از خرید فرش چطوری میتوانیم شانه و تراکم واقعی یک فرش را تشخیص بدهم؟ برای تشخیص و محاسبه شانه و تراکم واقعی فرش، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید.

یکی از ساده ترین روش های تشخیص با استفاده از خط کش است. با گذاشتن خط کشی پشت فرش (مانند تصوير بالا) میتوانید تعداد ریشه ها را شمارش کنید. برای محاسبه تعداد شانه فرش 1200 باید تعداد ریشه ها از عرض فرش، در هر  10 سانت 120 عدد باشد و در هر یک سانت از عرض 12 عدد باشد. پس به طور کلی اگر یک فرش دارای 1200 ریشه در هر یک متر باشد، شانه آن برابر با 1200 است.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید در قسمت پشت فرش کلکسیون لکسا جردن 12 ریشه در یک سانتی متر بافته شده است پس یعنی این فرش توسط دستگاه 1200 تولید شده است.

در نتیجه برای محاسبه شانه و تراکم فرش کاشان تعداد گره‌ها بر روی هر متر شمارش میشود. این روش یکی از روش‌های معمول برای محاسبه شانه و تراکم فرش ماشینی است. اما به طور کلی محاسبه شانه و تراکم واقعی فرش ماشینی نیاز به تجربه و شناخت دقیقی از فرش دارد. برای این منظور بهتر است از خدمات یک کارشناس تولید فرش یا یک متخصص QC (کنترل کیفیت) استفاده کنید.

راه تشخیص فرش تقلبی از اصلی

برای تشخیص فرش تقلبی از اصلی باید درمورد شانه و تراکم تحقیق کنید و با مراجعه به کارشناس یا متخصص فروش برخی از ویژگی های فرش ماشینی را بررسی کنید و مطمئن شوید فرش دارای شناسنامه است یعنی لیبل فرش در پشت آن باشد. پس زمان خرید فرش دقت کنید فرش را از فروشگاهی معتبر خریداری کنید. برای بررسی اعتبار فروشگاه یا کارخانه تولیدی نشان استاندارد ملی ایران که بر روی لیبل فرش ماشینی درج شده را پیدا کنید. این کد شماره پروانه شرکت است که اگر کد روی آن را به سازمان ملی استاندارد ایران باشماره 10001517 پیامک کنید اطلاعات کامل کارخانه به شما نمایش داده میشود.

 

کیفیت فرش چگونه سنجیده می شود؟

اصولا برای سنجش کیفیت فرش، از چندین معیار استفاده می‌شود. در ابتدا کیفیت نخ و رنگ باید بررسی شود. نخ‌هایی با رنگ ثابت و شفاف نشان دهنده کیفیت بالای الیاف هستند. از دیگر مشخصات بررسی کیفیت فرش میتوان به وزن، ظاهر، داشتن لیبل در پشت فرش و نظم ترتیب گره های داخل فرش اشاره کرد. همچنین تراکم بافت و تنوع طرح‌ها نیز عامل مهمی محسوب می‌شود که در سنجش کیفیت فرش تأثیر گذار است.

اما به طور کلی اگر از قبل تحقیق کنید و شناخت نسبی در مورد شرکت های بزرگ فرش داشته باشید و از برندی معتبر خرید کنید نیازی به نگرانی نیست و مشکلی در رابطه با کیفیت فرش پیش نمیاید. پس برند و شرکت تولیدکننده نیز در تعیین کیفیت فرش مهم است. برندهای معروف و شرکت‌های بزرگ زیادی در تولید فرش کاشان دارای سابقه و تجربه هستند. کارخانه فرش جردن از نخ ترک برای بافت فرش ماشینی استفاده میکند که یکی از باکیفیت ترین الیاف بازار فرش است. کارخانه جردن به رقیب نفیس ترین فرش دستبافت جهان معروف است که این امر می‌تواند به‌عنوان یکی از عوامل مهم در سنجش کیفیت فرش محسوب شود.